- Να θυμάσαι πως οι άνθρωποι με αναπηρία ανήκουν στον εαυτό τους και όχι στην οικογένεια, στο γιατρό ή στην κοινωνία.
- Κάθε άνθρωπος με κάποια αναπηρία είναι διαφορετικός και ανεξάρτητα από το χαρακτηρισμό που του προσάπτεται για την ευκολία των άλλων, παραμένει εντελώς «μοναδικός» άνθρωπος. Δεν υπάρχουν δύο όμοια παιδιά με αναπηρία που να συμπεριφέρονται και να αντιδρούν με τον ίδιο τρόπο.
- Να Θυμάσαι πως οι άνθρωποι με αναπηρία είναι πρώτα άνθρωποι και κατά δεύτερο λόγο ανάπηρα άτομα. Έχουν το δικαίωμα στην αυτοπραγμάτωση όπως και οποιοδήποτε άλλος – με το δικό τους ρυθμό, το δικό τους τρόπο και τα δικά τους μέσα.
- Οι άνθρωποι με αναπηρία έχουν τις ίδιες ανάγκες με όλους τους ανθρώπους, να αγαπούν και να αγαπιούνται, να μαθαίνουν, να μοιράζονται, να αναπτύσσονται και να ζουν, μέσα στον ίδιο κόσμο.
- Οι άνθρωποι με αναπηρία έχουν το ίδιο δικαίωμα με όλους τους ανθρώπους να κάνουν λάθος, να αποτύχουν, να υποφέρουν, να επικρίνουν, να κλάψουν, να θυμώσουν, να απελπιστούν. Προστατεύοντας τους από τις εμπειρίες αυτές, σημαίνει ότι τους εμποδίζουμε να ζήσουν.
- Να θυμάσαι πως μόνο οι ίδιοι οι άνθρωποι με αναπηρία μπορούν να σου δείξουν ή να σου πουν τι είναι δυνατό γι’ αυτούς. Εμείς που τους αγαπάμε πρέπει να είμαστε προσεκτικοί και συντονισμένοι παρατηρητές.
- Οι άνθρωποι με αναπηρία χρειάζεται να ενεργούν μόνοι τους. Εμείς μπορούμε να τους παράσχουμε τις εναλλακτικές λύσεις, τις δυνατότητες, τα απαραίτητα μέσα – μόνον εκείνοι όμως, μπορούν να τα εφαρμόσουν. Εμείς μπορούμε μόνο να τους συμπαραστεκόμαστε. Να είμαστε κοντά τους για να ενισχύουμε, να ενθαρρύνουμε, να ελπίζουμε και να βοηθάμε όταν μπορούμε.
- Οι άνθρωποι με αναπηρία, έχουν το δικαίωμα στη ζωή όπως τη γνωρίζουμε. Οι ίδιοι πρέπει να αποφασίσουν να τη ζήσουν ολοκληρωμένα και ειρηνικά, να χαρούν, και να αγαπήσουν με αυτό που είναι και αυτό που έχουν ή να σταθούν στην άκρη.
- Να θυμάσαι πως οι άνθρωποι με αναπηρία, ανεξάρτητα από την έκταση της δυσλειτουργίας τους, έχουν μια απεριόριστη δυνατότητα να γίνουν – όχι αυτό που θέλουμε εμείς, αλλά αυτό που υπάρχει μέσα τους.
- Οι άνθρωποι με αναπηρία χρειάζεται να βρουν το δικό τους τρόπο να λειτουργούν – δεν είναι καλό να τους επιβάλλονται τα πρότυπα των μη αναπήρων. Υπάρχουν πολλοί τρόποι να δένει κανείς τα παπούτσια του, να ζωγραφίζει κλπ. Υπάρχουν πολλοί τρόποι μάθησης και προσαρμογής. Είναι σημαντικό τα ίδια τα άτομα με αναπηρία να βρουν τον καλύτερο τρόπο για τον εαυτό τους.
- Οι άνθρωποι με αναπηρία χρειάζονται τον κόσμο και τους άλλους για να μάθουν. Όλη η μάθηση δεν πραγματοποιείται στο προστατευμένο περιβάλλον του σπιτιού ή σε μια τάξη σχολείου. Ο κόσμος ολόκληρος είναι ένα σχολείο. Δεν υπάρχει καμιά εμπειρία που να είναι ασήμαντη. Η βοήθειά μας έγκειται στο να στεκόμαστε δίπλα τους μετά από μια αποτυχία.
- Οι άνθρωποι με αναπηρία έχουν το δικαίωμα της ειλικρίνειας σε σχέση με τον εαυτό τους, με σένα και με την κατάστασή τους. Το να είσαι ανειλικρινής μαζί τους, αποτελεί έλλειψη σεβασμού. Η ειλικρίνεια σχηματίζει τη μόνη στέρεη βάση πάνω στην οποία μπορεί να υπάρξει εξέλιξη.
- Να θυμάσαι πως οι άνθρωποι με αναπηρία χρειάζονται τον καλύτερο εαυτό σου. Για να είναι οι ίδιοι ο εαυτός τους, να αναπτύσσονται, να είναι ελεύθεροι, να μαθαίνουν, να αλλάζουν, να ωριμάζουν να βιώνουν – πρέπει εσύ να είσαι όλα αυτά! Μπορείς να διδάξεις μόνο ότι είσαι. Αν αναπτύσσεσαι, αν είσαι ελεύθερος να μαθαίνεις, να αλλάζεις, να ωριμάζεις και να βιώνεις, θα δώσεις και σε αυτούς τη δυνατότητα να κάνουν το ίδιο (Λεο Μπουσκάλια, 1993).
Άνθρωποι με αναπηρία: δικαιώματα και ανάγκες
